11 stycznia 2016r. w siedzibie Ministerstwa Cyfryzacji (MC) odbyło się z udziałem Ministra Witolda Kołodziejskiego kolejne spotkanie Grupy ds. dostępności zasobów internetowych SPRUC. Celem spotkania było podsumowanie projektów zrealizowanych w ramach konkursów organizowanych przez ministerstwo w 2015r. dotyczących poprawy dostępności zasobów i serwisów www. Podczas dyskusji Grupa zakreśliła również kierunki dalszych działań w tym zakresie.

Projekty dofinansowane przez Ministerstwo Cyfryzacji

Jesteśmy w czołówce krajów europejskich realizujących działania na rzecz dostępności zasobów internetowych. Pokazują to projekty zrealizowane przez organizacje pozarządowe współfinansowane przez MC. Podczas spotkania Grupy przedstawiciele pięciu z sześciu realizatorów dofinansowanych projektów zaprezentowali wyniki swoich prac. Powstałe produkty w większości pokrywają się z zapotrzebowaniem jakie Grupa zdiagnozowała podczas wcześniejszych prac. Powstało szerokie spektrum szablonów www opartych na najpopularniejszych systemach CMS, duży wybór szkoleń i platform e-learningowych, infolinie, raporty z badań dostępności, filmy edukacyjne, narzędzia badawcze.

Cieszy fakt, że pojawiły się szablony współpracujące z otwartym oprogramowaniem, jak np. bardzo popularny i darmowy Wordpress. – Jacek Zadrożny, Forum Dostępnej Cyberprzestrzeni, Fundacja Vis Major

Na uwagę zasługuje system zarządzania treścią PAD CMS dostępny dla osób o specjalnych potrzebach, co daje dodatkową możliwość zatrudniania osób niepełnosprawnych.

Z dużą satysfakcją widzę, że szablony działają w oparciu o dostępny system zarządzania treścią. Wykorzystując szablony PAD, pracę redaktora serwisu może wykonywać osoba z niepełnosprawnością. – Mateusz Ciborowski, Akces Lab

Nie wszystkie produkty są jednak najwyższej jakości, tak orzekli eksperci zaproszeni do przedstawienia swoich opinii na temat projektów. Jacek Zadrożny i Przemysław Marcinkowski (Fundacja Widzialni) wskazali dobre i słabe strony projektów, rekomendując elementy do poprawy.

Ankieta wśród samorządów

Uczestnicy spotkania zapoznali się również z wynikami ankiety przeprowadzonej wśród samorządów realizujących projekt Ministerstwa Cyfryzacji z zakresu poprawy dostępności serwisów www. Na 130 podmiotów poproszonych o wypełnienie ankiety (wszyscy, którzy realizowali projekty) odpowiedziała prawie połowa. Pytania dotyczyły m.in. sposobu realizacji projektu i ewentualnych trudności. Wyniki oraz rekomendacje Grupy na przyszłość przedstawiła Monika Szczygielska z Fundacji Widzialni. Dotyczyły one m.in. precyzyjnego przygotowywania ogłoszeń o konkursie, określania etapów tworzenia stron www, wymogu zapoznania się z Mapą Dostępności, wyznaczenia lidera dostępności w podmiocie realizującym projekt, wydłużenia czasu realizacji do min. 6 miesięcy, audytu produktów końcowych.

Rada ekspertów

W obecnej perspektywie finansowej 2014-2020 dostępność jest traktowana horyzontalnie i została ujęta w kryteriach wyboru projektów jako obowiązkowa. Oznacza to, że każdy projekt realizowany z funduszy unijnych musi spełniać kryteria dostępności WCAG. Obecnie nie istnieją kryteria weryfikacji jakości realizowanych projektów pod kątem dostępności, dlatego Grupa może stać się miejscem oceny i weryfikacji projektów.

Jak pokazuje eksperyment w naszym gronie, sam zapis w kryteriach dostępności, nie gwarantuje wysokiej jakości realizowanych projektów. Być może zapis dotyczący audytowania, czy rodzaju dodatkowej autorefleksji nad produktami projektu w Grupie może ten stan zmienić. – Tomasz Napiórkowski, Ministerstwo Cyfryzacji

W pierwszym kroku Grupa opracuje Białą Księgę, zawierającą spis organizacji, firm i osób rekomendowanych do przeprowadzania audytów, szkoleń, tworzenia zasobów cyfrowych. Zaproponowano również powołanie Rady Ekspertów.

Nie ma w tej chwili w Polsce organu, który decydowałby o zgodności z WCAG w projektach unijnych oraz zgodności z KRI. Dlatego wydaje się konieczne powołanie Rady Ekspertów – Artur Marcinkowski, Przewodniczący Grupy ds. dostępności zasobów internetowych

W skład rady mieliby wejść, specjaliści z zakresu standardu WCAG. Zadaniem ich będzie rozstrzyganie sporów dotyczących interpretacji standardu WCAG 2.0.

Co dalej?

Należy kontynuować proces zwiększający dostępność Internetu. Zapewniam, że nasza droga jest wspólna. Na pewno znajdziemy wspólną przestrzeń do kreatywnych działań. - Minister Witold Kołodziejski

Zdaniem uczestników spotkania ogłoszone dotychczas przez MC konkursy spełniły swoją rolę i są potrzebne. Dzięki zrealizowanym projektom zostały przygotowane solidne podstawy do dalszego zwiększania dostępności zasobów internetowych. A w związku z tym, że w 2015 jedynie 12,8% serwisów przebadanych w ramach Raportu Dostępności spełniało minimalne kryteria dostępności dla osób o specjalnych potrzebach, konieczna jest ich kontynuacja. Kolejne konkursy MC powinny iść w kierunku rozwijania obecnych projektów. Jednocześnie niezbędna jest kontynuacja projektów przez organizacje i to powinno być ew. warunkiem ich przystąpienia do kolejnego konkursu. Dzięki temu uniknie się dublowania działań a projekty będą realizowane przez organizacje do tego przygotowane.

Realizatorzy projektów uznali ponadto, że konieczne jest włączenie w proces instytucji na niższych szczeblach administracji. Wykreowanie liderów dostępności, którzy w swoich środowiskach będą przeprowadzać szkolenia z zakresu tworzenia dostępnych stron www i treści oraz nadzorować prace nad dostępnością na każdym etapie.

Projekty zrealizowane w ramach zadania publicznego: Działania na rzecz poprawy dostępności zasobów i serwisów internetowych dla osób niepełnosprawnych i seniorów.

Przydatne linki: